Hangi alanda çalışıyor olursak olalım, motivasyonumuzun azaldığı ve buna bağlı olarak iş performansımızın düştüğü zamanlar vardır. Bu tür zamanlarda, içimizden hiç bir şey yapmak gelmez. Böyle zamanlarda karşımızda yapacak çok fazla iş, çok az zaman ve daha da az ödül varmış gibi hissederiz. Çoğu zaman da doğrudur.
Motivasyon, iki sebep ile düşer. Birincisi, dışsal sebeplerdir. Bunlar evde huzursuzluk, işyerinde mobbing, adaletsiz yönetim uygulamaları, kaynaklara erişimde sıkıntı, zaman baskıları ya da kapasite ile uyumlu olmayan iş yükü, vb. sebeplerdir. İçsel sebepler ise, depresyon, uyku bozukluğu, mutsuzluk, isteksizlik, inançsızlık veya yetersizlik hissi gibi içsel faktörlerden kaynaklanır. Bazen dışsal faktörler, içsel motivasyonsuzluğa da yol açar. Özellikle dışta olan bitene içte anlam yüklemeyi seven, dıştan çok etkilenen kişiler için bu böyledir.
15 sene boyunca meslek hayatımda, hem kendimde, hem müşterilerimde hem de ekip arkadaşlarımda motivasyon düşüşü gözlemlediğim dönemler oldu. Motivasyon azalışının içsel veya dışsal kaynaklı olmasından bağımsız olarak, performans düşüşü ile sonuçlanmış pek çok olay hatırlıyorum.
Peki böyle durumlarda ne yapmalıyız? Yani, ne iş yapıyor olursak olalım, motivasyon eksikliği yaşadığımızda, bunu nasıl yönetelim? Nasıl tersine çevirelim?
Bu tür durumlar için hem kendim, hem ekip arkadaşlarım hem de danışmanlık yaptığım iş ortaklarım için bir tavsiyem oldu:
‘İşinize, mesleğinize sahip çıkın! Eşiniz, sevgiliniz, dostunuz hatta aileniz bile sizi terk edebilir ama mesleğiniz sizi asla terk etmez. Sizinle sonuna kadar yürüyecek tek şey mesleğinizdir. Motivasyonunuz düştüğünde mesleğinize sarılın. Sizi engelleyen veya üzen ne varsa, mesleğinizin yardımı ile aşın. Kötü şeyleri düşünmek, üzülmek, ağlamak, kafada kurmak, mutuz olmak veya depresyona girerek işlevsizleşmek yerine işinize sarılın. Okuyun, yazın, izleyin, araştırın, gözlemleyin, çalışın, üretin.. İşte sizi ayakta tutacak ve zorluğu aşmanıza yardımcı olacak strateji budur. Üstelik de performansınız artmış olacaktır’
Ne zaman motivasyonunuz azalsa, ki hayatta ne noktada olduğunuz, ne başardığınız veya ne kazandığınızdan bağımsız olarak zaman zaman düşecektir, hemen mesleğinize sarılın. Mesleğinizde uzman olmaya çalışın.
Malcolm Gladwell’ e göre, bir insanın bir konuda uzman olması için en az 10.000 saat çalışma yapmış olması gerekiyor. Evde TV başında, AVM’ lerde alışveriş yaparak, odanızda sessizce ağlayarak, moral bozukluğu içinde oturarak ya da dertten uzaklaşma adı altında kendinizi sokaklara atarak bu motivasyonu geri kazanamazsınız. Hangi konuda gelişmek istiyorsanız o konuda bir şeyler yapın. Bir mesleğiniz yok ise, ya da genel bir meslekteyseniz, o meslekte uzmanlaşabileceğiniz konu ya da konular bulun. İlgili makale ve blogları takip edin, videoları izleyin, ders alın, kurslara katılın, kitapları ve dergileri okuyun, notlar alın, diğer uzmanlar ile görüşün, fikir alış verişi yapın. Durmayın…
Motivasyon kazanmanın en iyi yolu hayata bir katkı sağladığını, bir değer yarattığını hissettirmek ve sonra da hissetmektir. Birilerinin hayatına dokunmadan önce temel adım kendi hayatınıza dokunmaktır.
Ne zaman motivasyonunuz düşerse, o zaman siz ayağa kalkın.