Bugün İç Kontrol Enstitüsü Türkiye Şubesindeki (ICI Türkiye) 1. senem doldu. Esasen bugün aynı zamanda Enstitünün de 1. yaş günü oluyor. İç Kontrol Enstitüsü Türkiye Şubesinin Kurucu Başkanı olarak 1 seneyi geride bırakırken, bazı tespit ve değerlendirmelerimi sizlerle paylaşmak istedim.

 

İç Kontrol Enstitüsü (Internal Control Institute) uluslararası bir kuruluş. Dünyada farklı ülkelerde temsil ediliyor. Dünyada İç Kontrol Alanında kurulmuş en önemli insiyatiflerden bir tanesi. COSO ile yakın işbirliği içinde dünyada iç kontrol alanına ilişkin değerli çalışmalara öncülük ediyor. Bu çalışmaların arasında dünyaca tanınmakta olan CICS ve CICP sertifika programları da var. Bu sertifikalar iç kontrol alanında uzmanlığı gösteren öncü ve en önemli sertifikalar olarak dikkat çekiyor.

 

İç Kontrol Enstitüsü’ nün Türkiye Şubesinin kuruluş görevi de 2016 senesi içinde ICI Yönetim Kurulu tarafından şahsıma tevdi edildi. Bizim temsil başvurumuz sonrasında çok detaylı araştırmalar yürüttüler. Bizi ve ülkemizdeki potansiyeli analiz ettiler. Sonrasında hem bize, hem de ülkemize güvenerek, ICI Türkiye Şube yetkisini verdiler. Bu tam bir yetki oldu. Yani ICI’ ı tüm mesleki bilgi tabanı, sertifikasyon programları ve tüzel kişiliği olarak temsil etme hakkı kazandık.

 

Bu 1 senede, muhteşem bir ekip ile, çok önemli işler yaptık. Bunların en önemlisi bence ülkemizdeki iç kontrol algısı ve farkındalığını artırmak oldu. Ülkemiz özel sektör işletmeleri ve kamu idarelerinin bence en temel sorunu yeterli ve etkin iç kontrol sistemi ve süreçlerine sahip olmamaları. Bu durum hem karlılıklarını, hem sürdürülebilirliklerini, hem yönetişim kalitelerini, hem de hızlı değişim ile başa çıkabilme ve VUCA çağında, belirsiz ortamlarda belirgin yapılar kurma ve hayatta kalma şanslarını azaltıyor. Patronlar, üst yöneticiler, düzenleyici otoriteler, finansal kuruluşlar, iç denetçiler, dış denetçiler, tedarikçiler, müşteriler, çalışanlar. Hepsini bağlayan, etkileyen, ortak nokta iç kontrol.

 

Meslek hayatının önemli bir bölümünü dış denetim ve iç denetim alanında geçirmiş bir profesyonel olarak, iç kontrolün önemini her geçen gün çok daha fazla anlıyorum. Son 6-7 senedir uzmanlaştığım ve Control Solutions International danışmanlık firması bünyesindeki görevim vesilesi ile özel sektör işletmeleri ve kamu idareleri ile yaptığım çalışmalarda iç kontrole ilişkin bazı tecrübeler kazanma imkanım oldu. Çok önemli gözlemler yaptım. Bunların bir kısmını kısaca sizle paylaşmak isterim:

 

• İç kontrol, tüm yönetim sistemlerinin ve süreçlerinin temeli olarak görülmeli. Bu şekilde görülmediğinde, bir bürokrasi, bir dokümantasyon ve hantallık getiriyor. Oysa iş süreçleri, karar alma süreçleri, bilgi sistemleri ve organizasyon kültürü ile entegre bir iç kontrol kurumsal yapıları müthiş etkin, verimli, hızlı ve belirsizliklere karşı dirençli kılıyor.
• Yapay zeka, artırılmış gerçeklik, endüstri 4.0 gibi oldukça geniş, hızlı gelen, teknik boyutu karmaşık sistem ve süreçler büyük bir değişim dalgasını beraberinde getiriyor. Konuya “donanım”, “yazılım”, “makine”, “ekipman”, “sensör”, “işlemci”, vb. perspektiften bakan şirketler, özünü kaçıracak. Dolayısı ile dalgayı ve getirdiği fırsatları da. Ama risklerine yakalanacaklar. Bu değişim döneminde, teknolojik değişim dalgasını yakalamak ve baş etmek için sağlam kurumsal yapılara ve güçlü ekiplere ihtiyaç var. Bunu ancak güçlü iç kontrol ile sağlamak mümkün.
• İç kontrol, iç denetim, suistimal tespit ve mücadele, ihbar, risk yönetimi vb alanları da bünyesine alan çok geniş bir kavram ve yönetim destek sistemidir. Suistimal ile mücadele etmek isteyen, iç kontrole sarılmalıdır.
• İç kontrol iç denetimden farklı bir kavramdır. Sadece iç denetim organizasyonunuzu risklere karşı korumaya yetmez. Organizasyon olarak riske tepki vermenin tek  yolu iç kontroldür.
• İç kontrol karlılık ile alakalıdır. İtibar ile alakalıdır. Yasal düzenlemeler ile alakalıdır. Stratejilerinizi hayata geçirecek operasyonlarınız ile alakalıdır. İç kontrol işinizin kendisi ile alakalıdır. İç kontrol bir yasal zorunluluk veya mali odaklı bir çalışma değil, tüm operasyonlarınız için bir itici güçtür.
• İç kontrol sistemi kurmamak ve işlevsel kılmamak önümüzdeki 5 sene içinde pazar kaybı, müşteri kaybı, tedarikçi kaybı, çalışan kaybı, para kaybı, itibar kaybı, yasal kayıp demektir. 10 sene içinde ise oyun dışı kalmaktır.
• Kurumsal değişim, ERP, endüstri 4.0 gibi projeler öncesi mutlaka etkili bir iç kontrol sistemi oluşturmalısınız. Yazılı prosedürler, ISO 9001′ler, Six Sigma’lar iç kontrol ile ilişkili, iç kontrol kapsamında olan, ancak iç kontrolün kendisi olmayan uygulamalardır. İç kontrol ayrı bir kavramdır.

 

İç kontrolün önemini önümüzdeki dönemde de anlatmaya ve iç kontrolün hak ettiği değeri bulması için çalışmaya devam edeceğiz. Sevincim odur ki birkaç inanmış gönüllü ile çıktığımız bu yolculukta pek çok CICP ve CICS iç kontrol uzmanının ICI Türkiye’ye katılımı ile yola çok daha güçlü devam ediyoruz. Özellikle dijital dönüşüm ve endüstri 4.0 çağında önemi çok daha fazla artan iç kontrol konusunda siz değerli dostlarımı İç Kontrol Enstitüsü Türkiye (ICI Turkey) ye katılmaya, CICS ve CICP sertifikasyonları ile mesleğe değer katmaya davet ediyorum.

 

Bu vesile ile ICI Türkiye’de gönüllü olarak görev alan, her biri mesleğinde zirvede olan, özverili, dürüst ve çalışkan ekibime ve bizlere CICS ve CICP adanmışlıkları ile destek olan meslektaşlarımıza çok teşekkür ediyorum. Bu büyük bir hayaldi ve siz olmasaydınız olmazdı. Nice senelere, nice başarılara dostlarım. Türkiye’ye iç kontrolü anlatmaya devam.

 

Detaylı bilgi için www.iciturkey.org ziyaret edebilirsiniz.